در این مطلب می‌خوانید:
ارز دیجیتال، رمزارز یا Cryptocurrency نوعی پول مجازی است که در آن از تکنولوژی رمزنگاری استفاده شده است. تکنولوژی به کار رفته در ساخت و تولید ارز دیجیتال، تقریبا با اطمینان 100 درصدی امکان رمزگشایی را غیرمحتمل و غیرممکن ساخته است. این یکی از مهم‌ترین دلایلی محسوب می‌شود که رمزارزها را به جذاب‌ترین پول رایج دنیا تبدیل ساخته است. از این گذشته در این نوع پول مجازی، هیچ محدودیت و قوانین رایج بانکی حاکم نیست و به نوعی در یک کانال دیگر مالی جریان دارند. اگر درباره ساختار بانکداری ملل بدانید، به خوبی درخواهید یافت که ساختار کریپتوکارنسی دقیقا چیزی متضاد با این ساختار بوده و از الگوی غیرمتمرکز پیروی می‌کند.
در ادامه با ما همراه باشید تا ببینیم رمزارز یا همان ارز دیجیتال، دقیقا و به زبان ساده چیست و چه ویژگی‌هایی دارد.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال، شکلی منحصر به فرد از پول دیجیتال است که تولید آن به شکل کاغذی نبوده و تنها بر مبنای تکنولوژی رمزنگاری ایجاد می‌شوند.
تاریخچه
نخستین بار دیوید شام بود که در سال 1983 میلادی، ارز دیجیتال “ای‌کش” را ایجاد کرد. البته این ارز دیجیتال چندان مورد استقبال واقع نشد و پس از آن وی در سال 1995 میلادی، ارز دیجیتال بعدی خود یعنی “دیجی‌کش” را ارائه کرد.
اما مهم‌ترین و مشهورترین و درعین حال کارآمدترین ارز دیجیتال، بیت کوین است که در سال 2009 میلادی به وسیله ساتوشی ناکاموتو ایجاد گردید. الگورتیم اس‌اچ‌ای-2 در رمزارز بیت کوین عالی عمل کرده و ساختار ماینینگ آن نیز بدون هیچ گونه روزنه نفوذ یا امکان ردیابی، در سراسر جهان، گسترش یافت.
جالب است بدانید که اگر چه بیشتر ما تنها چندین رمزارز را می‌شناسیم، اما تا کنون چیزی نزدیک به 2200 ارز دیجیتال عرضه شده است که البته بیشتر آن‌ها از چرخه خارج گشته و به دست فراموشی سپرده شده‌اند.
نحوه کارکرد ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال از الگوهای مختلفی بهره می‌برند و تمام آن‌ها در یک خط قرار ندارند. به طور مثال، مدل “اثبات کار” مختص به بیت کوین بوده و برای تولید آن استخراج کنندگانی را داریم که باید تراکنش‌ها را تائید کنند و توکن‌ها میان آن‌ها رد و بدل شود. اما به طور کلی ارزهای دیجیتال، با تراکنش‌های P2P (تراکنش‌های همتا به همتا) پیش رفته و در شبکه‌ای گسترده از میلیون‌ها سیستم کامپیوتری پخش می‌شوند. به این شکل هرگز رمزارزها در یک کامپیوتر مرکزی یا سرور اختصاصی غول آسا قرار ندارند و این است که آن‌ها را غیرمتمرکز می‌سازد.
توضیح: تراکنش‌های P2P یا همتا به همتا به این معناست که شما برای جابه‌جایی رمزارزها وابسته به سیستم‌های بانکی چون پی‌پال و غیره نیستید و این پول‌های دیجیتال، به شکل کاملا آنلاین جابهجا خواهند شد. به واقع در این میان واسطه‌ای وجود ندارد و به بانک، موسسه مالی، اپلیکیشن بانکی و غیره وابسته نیستیم.
غیرمتمرکز بودن ارز دیجیتال به چه معناست؟
شاید برایتان سوال باشد که این غیرمتمرکز بودن ارز دیجیتال به چه معناست؟ به زبانی ساده باید گفت که غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال، باعث می‌شود که این پول‌های مجازی در کنترل یا سلطه هیچ حاکمیت، دولت یا گروه و سازمانی نباشند. به واقع ارزهای دیجیتال، کاملا آزاد هستند و تحت هیچ پرچمی قرار ندارند. همین طور هیچ سرور متمرکز در یک نقطه خاص، حاوی تمامی تراکنش‌ها نیست و آن‌ها در هزاران سیستم پراکنده شده‌اند.
الگوریتم اجماع
الگوریتم اجماع الگویی در زنجیره بلاک چین است که مطابق آن کلیه کاربران فعال در این شبکه به توافقی همگانی در خصوص شرایط فعلی پایه توزیع می‌رسند. پس از آن، این الگوریتم‌های اجماع است که در شبکه بلاک چین اعتبارآفرینی کرده و نودها (که در واقع نسبت به هم ناشناس هستند) را برپایه اعتماد و اعتبار در توزیع محیط محاسباتی، برقرار می‌سازد.
به زبان ساده‌تر باید بگوییم الگوریتم اجماع، سیستمی است که طی آن نودها در کنار یکدیگر، تراکنش‌ها را تائید کرده و به آن‌ها اعتبار می‌دهند. روش‌های اجماع گوناگونی وجود دارند که پرکاربردترین آن‌ها الگوریتم اجماع Proof of Work یا اجماع اثبات کار و الگوریتم اجماع Proof of Stake یا اجماع اثبات سهام است.
- الگوریتم اجماع اثبات کار: در الگوریتم اجماع اثبات کار، کاربران شبکه با مسائل ریاضی بسیار پیچیده روبرو هستند و سیستم‌های استخراج باید این مسائل ریاضی را حل کرده تا تراکنش‌های الکترونیکی تائید شوند.
- الگوریتم اجماع اثبات سهام: در الگوریتم اجماع اثبات سهام، هر یک از کاربران شبکه با توجه به میزان سهمی که دارد، قدرت تغییر در شبکه را خواهند داشت و این ارتباطی به اندازه قدرت محاسباتی کامپیوتر آن‌ها ندارد و به همان میزان درصد سهم می‌تواند تراکنش‌ها را تائید کند.
هر دوی این الگوها در برابر هک شدن بسیار مقاوم هستند. در الگوی اول، برای هک کردن باید هکر بتواند به اندازه 51 درصد از قدرت محاسباتی را در دست گرفته و در الگوی دوم نیز باید حداقل 51 درصد سهام را در اختیار داشته باشد.
خصوصیات ارزهای دیجیتال کدامند؟
حتما انتظار دارید که ارزهای دیجیتال دارای ویژگی‌های خاصی باشند که آن‌ها را از پول‌های معمولی به شکلی منحصر به فرد، متمایز می‌سازد. این ویژگی‌ها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
1. ارزهای دیجیتال کاملا امن هستند
ارزهای دیجیتال در بستری کاملا امن قرار دارند و هر فرد می‌تواند کاملا بر دارایی رمزارز خود تسلط داشته و با حذف واسطه، هیچ گونه ریسکی بر دارایی وی وجود نخواهد داشت. به این ترتیب نگرانی بابت ورشکستگی موسسه مالی یا مواردی شبیه به آن و از دست رفتن مبلغ سپرده وجود ندارد.
2. ارزهای دیجیتال ماهیت فیزیکی ندارند
ارزهای دیجیتال فاقد ماهیت فیزیکی هستند و تنها هویتی در سیستم‌های کامپیوتری دارند.
3. برای استفاده از رمزارزها نیاز به احراز هویت نیست
برای آن که بتوانید حسابی بانکی داشته و پول را در حساب خود جابهجا کنید، حتما باید احراز هویت شده و مشخصات فردی شما مشخص باشد. اما در خصوص استفاده از رمزارزها و داشتن کیف پول مجازی، نیازی به احراز هویت نیست و حتی شما می‌توانید از نام مستعار برای خود استفاده کنید. هر کاربر در این سیستم یک کد اختصاصی دارد و این کد مسیر نقل و انتقال ارزهای دیجیتال برای وی خواهد بود.
4. ارز دیجیتال جهانی است
ارزهای دیجیتال کاملا جهانی و فارغ از ملت و کشور و مرز و خاک هستند. این رمزارزها ظرف مدت چند دقیقه یا حتی چند ثانیه جا به جا شده و شما می‌توانید به طور مثال مبلغ بیت کوین مورد نظر خود را از شرق کره زمین به غرب آن، ظرف مدت چند دقیقه جابهجا کنید. در این میان به هیچ تائیدیه، اجازه سازمانی و … نیاز نخواهد بود.
5. تراکنش‌های ارزهای دیجیتال، غیرقابل اصلاح است
تراکنش‌های ارزهای دیجیتال غیرقابل اصلاح است. اگر شما در یک بانک مبلغی را به اشتباه به حسابی وارد کنید، متصدی امور بانکی این قدرت عمل را دارد که پول را از حساب اشتباه، عودت دهد. اما در خصوص ارزهای دیجیتال به دلیل نبود هیچ واسطه‌ای، چنین امکانی وجود ندارد و حتی در صورتی که عدد بیت کوین را به اشتباه به یک حساب بیت کوینی دیگر ارسال کنید، امکان عودت آن وجود نخواهد داشت. (مگر آن که خود شخص دریافت‌کننده، مایل به عودت آن باشد.)
مشهورترین ارزهای دیجیتال
همان طور که گفتیم ارزهای دیجیتال زیادی در سراسر جهان وجود داشته و دارند، اما مشهورترین آن‌ها را در زیر دنبال می‌کنیم:
1. بیت کوین
بیت کوین مشهورترین ارز دیجیتال جهان به حساب می‌آید که ساتوشی ناکاموتو آن را ابداع کرده و در مبادلات بسیاری جای دارد. به واقع این ارز دیجیتال در حال حاضر به عنوان یک وجه کاملا رایج و رسمی در جهان شناخته شده و بسیاری از دولت‌ها نیز آن را به رسمیت می‌شناسند.
2. اتریوم
اتریوم به وسیله ویتالیک بوترین ساخته شده و در سال 2015 میلادی عرضه شد. این ارز دیجیتال جهت ساخت توکن مورد استفاده قرار دارد.
3. ریپل
در سال 2012 میلادی بود که ریپل ابداع شد و ساختاری از متن‌بازی دارد که جهت به ثمر رساندن تراکنش‌های ارزان و با سرعت بالا، به کار می‌رود.
4. لایت کوین
چارلی لی کسی بود که لایت کوین را ابداع کرده و در واقع این ارز دیجیتال را بر پایه بیت کوین و با برخی تغییرات به وجود آورد.
5. مونرو
مونرو در 18ام آوریل سال 2014 میلادی معرفی شد و به روش جمع‌سپاری عرضه گردید. الگوریتم اجماع آن در شبکه بلاک چین از نوع اثبات انجام کار بوده و مخترع یا بهتر بگوییم ابداع کننده آن، گروهی موسوم به گروه 7Core بودند.
6. چین لینک
کریپتوکارنسی چین لینک از جالب‌ترین ارزهای دیجیتال است که مبتنی بر سیستم اوراکل غیرمتمرکز بوده و قراردادهای هوشمند را با دنیای بیرونی ارتباط می‌دهد. این قراردادهای هوشمند، داده‌های بلاکچین را تحت مدیریت خود می‌گیرند.
7. بیت کوین کش
بیت کوین کش که آن را تحت عنوان Bcash نیز می‌شناسیم، در واقع شبکه‌ای پرداختی بوده و واحد تراکنش این ارز دیجیتال توکن BCH نام دارد. سیستم عملکرد این کریپتوکارنسی از نوع همتا به همتا بوده و مانند بیت کوین غیرمتمرکز است.
8. کاردانو
ارز دیجیتال کاردانو مانند بیشتر ارزهای دیجیتال، بر مبنای سیستم بلاک چین استوار بوده و غیرمتمرکز است. ثبت قراردادهای هوشمند در این کریپتوکارنسی فعال است و درست مانند چیزی که در ارز دیجیتال اتریوم دیدیم، کاردانو نیز امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را دارد.
استخراج ارزهای دیجیتال
استخراج ارزهای دیجیتال یک پردازش عمومی است که هرگز به یک سیستم کامپیوتری یا یک موقعیت جغرافیایی وابسته نبوده و کاربران (کامپیوترها) از نقاط مختلف به صورت اشتراکی، آن را به انجام می‌رسانند. در واقع در استخراج ارزهای دیجیتال، تراکنش‌ها به وسیله این n عدد کامپیوتر تائید شده و یک بلاک داده، ماین شده یا استخراج می‌گردد. با به دست آوردن یک بلاک، تمام استخراج‌کنندگان یا ماینرهای آن، به ازای مشارکت خود در این استخراج، کوین دریافت خواهند کرد.
فرآیندی که به تائید تراکنش‌ها انجامیده و در نهایت به خروج بلاک و تولید کوین منجر می‌شود را استخراج ارزهای دیجیتال می‌نامند.
خرید و فروش ارزهای دیجیتال
چند سالی است که خرید و فروش ارزهای دیجیتال بسیار پا گرفته و با توجه به ماهیت این کریپتوکارنسی‌ها و نوسانات قیمتی آن‌ها، انتظار داریم که این رونق در سال‌های پیش رو بیشتر نیز باشد. در حال حاضر بسترهای مختلفی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال وجود دارد که از جمله آن‌ها وب سایت‌های خرید و فروش است.
چیزی که در خصوص وب سایت‌های خرید و فروش ارز دیجیتال باید در نظر بگیرید، سطح اعتباری و اطمینان از اصالت عملکرد این وب سایت‌ها است. در صورتی که در یک وب سایت امن به خرید و فروش ارز دیجیتال مورد نظر خود بپردازید، یک کسب و کار یا تجارت آنلاین پرسود را آغاز کرده‌اید. کافی است که با دقت حرکت کنید تا از این مسیر به درآمد مناسبی دست یابید.
شما ممکن است بخواهید ارز دیجیتال خود را به فروش رسانده یا آن را در یک معامله به کار بگیرید، به هر صورت وب سایت‌های خرید و فروش ارزهای دیجیتال، در این حوزه‌ها ابزار لازم را در اختیار شما قرار می‌دهند.
ذخیره ارزهای دیجیتال
همان طور که گفتیم شما ممکن است قصد فروش ارز دیجیتال خود یا مبادله با آن را داشته باشید، اما بعضی اوقات نیز ترجیح به ذخیره ارزهای دیجیتال می‌گیرید. در این حالت به کیف پول مجازی نیاز خواهید داشت تا ارز دیجیتال خود را در آن نگهداری کرده و در زمان لازم برای خرج کردن به آن مراجعه نمایید.
ذخیره ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول‌های مجازی انجام می‌شود که خود در دو نوع سرد و گرم هستند. کیف پول‌های مجازی سرد، در حالت آفلاین ذخیره‌سازی ارز دیجیتال را انجام داده و آن‌ها را در همان حالت آفلاین حفظ می‌کنند. کیف پول‌های مجازی داغ نیز طبق چیزی که حدس می‌زنید، به شکل آنلاین ذخیره ارز مجازی را دارند و برداشت از آن‌ها نیز در همین حالت آنلاین خواهد بود.
بدیهی است که کیف پول‌های سرد برای نگهداری‌های طولانی مدت و در حجم بیشتر کارایی دارد. در کل به نظر میرسد که برای یک کاربر با مقدار قابل توجهی ارز دیجیتال، داشتن هر دو کیف پول سرد و داغ در کنار هم کارایی داشته باشد.
سخن پایانی
به نظر میرسد که جهان رفته رفته بیشتر از گذشته به سمت برخورداری از ارزهای دیجیتال گام برمی‌دارد. ماینرها هر روز اضافه شده و اشتیاق به معاملات بر مبنای رمزارزها شدت می‌گیرد. باید دید آیا در آینده نزدیک رمزارز جدید دیگری به این مدار اضافه می‌شود و باید منتظر یک چرخه تازه از مبادلات بر بستر آنلاین باشیم یا خیر.